سفارش تبلیغ
صبا ویژن

فعل ماضی نقلی

ماضی نقلی عبارت از حالت چیزی که در گذشته و در زمان نامشخص اتفاق افتاده یا عملی که در زمان گذشته به پایان رسیده یا اتفاقی را که در زمان گذشته افتاده و پیوسته به زمان حال میباشد را بیان میکند. ماضی نقلی همچنین در مورد یک کار یا اتفاقی که شروع شده و هنوز به پایان نرسیده دلالت میکند.ماضی نقلی همچون فعل‌­های ماضی بعید و ماضی التزامی با ترکیب صفت مفعولی و یکی از فعل­‌های کمکی ساخته می­‌شود.

 

  • ساخت فعل ماضی نقلی

صفت مفعولی (بن ماضی+ ه) + ام، ای، است، ایم، اید، اند

رسیده + ام ، … : رسیده ام، رسیده ای ، رسیده است ، رسیده ایم ، رسیده اید ، رسیده اند

برای مثال

“من قبل از شما به ایستگاه رسیده ام “

در زبان عربی ماضی نقلی معنای مشابهی با معنای فارسی اش دارد. برای مثال قد کتب:نوشته است.

ام، ای، است و … که برای ساخت ماضی نقلی به صفت مفعولی می­‌چسبد؛ در حقیقت استم، استی، است و … بوده که به مرور زمان ساده شده است.

برای منفی کردن فعل ماضی نقلی، «ن» نفی، بر سر صفت مفعولی فعل مورد نظر قرار می‌گیرد.

ن + صفت مفعولی + ام، ای، است و …

نرسیده‌ام، نرسیده‌ای، نرسیده است و ….

ماضی نقلی

https://typeo.top/blog/%d9%85%d8%a7%d8%b6%db%8c-%d9%86%d9%82%d9%84%db%8c/


فعل ماضی استمراری

ماضی استمراری در زبان فارسی به فعلی گفته می شود که دلالت بر انجام کاری در گذشته دارد که تاکنون ادامه دارد. در زبان عربی هم معنای فعل ماضی استمراری به همین شکل است.یعنی دلالت بر انجام کاری در زمان گذشته دارد که تا کنون جاریست و ادامه دارد. این فعل با آمدن «می» بر سر بن ماضی و پیوستن شناسه­‌ها به آنها ساخته می‌­شود.

 

می + بن ماضی + َم، ی، -، یم، ید، َند

از مصدر “رفتن” بگوییم:“می رفتم”. کاربرد این فعل در جملات هم اینگونه است:

من از گذشته تا کنون به این امامزاده می رفتم.

می رفتم       می رفتی        می رفت
می رفتیم      می رفتید       می رفتند

  • شیوه ساخت فعل ماضی استمراری

در ادبیات عرب برای ساخت فعل ماضی استمراری،“کان”را قبل از فعل مضارع قرار می دهیم و آن را به صورت استمراری معنا می کنیم.فعل “یکتب” به معنی می نویسد اگر بعد از “کان”بیاید به معنی“می نوشت” و ماضی استمراری می شود.

کان+فعل مضارع:ماضی استمراری

ماضی استمراری

https://typeo.top/blog/%d9%85%d8%a7%d8%b6%db%8c-%d8%a7%d8%b3%d8%aa%d9%85%d8%b1%d8%a7%d8%b1%db%8c/


کاربرد بن مضارع چیست؟

بن یا ریشه در دستور زبان فارسی به جزء اصلی، ثابت فعل گفته می شود و امکان تجزیه آن وجود ندارد.  وقتی تمام عناصر غیر اصلی فعل که برای ساختن حالت های مختلف فعل به آن متصل شده اند را از فعل کسر کنید در اخر ریشه ی فعل باقی می ماند که امکان کم شدن چیزی از آن وجود ندارد. برای مثال، در شش صیغه از فعل رفتن، جزء «رو» که بن مضارع از فعل رفتن است، ثابت می‌ماند که در ترکیب با یکی از شناسه‌های َم، ی، َد،  یم، ید، َند صورت و معنای تازه‌­ای یافته می‌یابد.

 

بن فعل جزئی از کلمه است که معنی اصلی را دارد در همه صیغه‌­ها ثابت است و تغییر نمی­‌کند. در شش صیغه از فعل رفتن، جزء رفت به عنوان بن ماضی ثابت است؛ اما هر فعل با گرفتن می استمراری­‌ساز در ابتدای خود و یکی از شناسه‌های َم، ی، -، یم، ید، َند در بخش پایانی، صورت تازه‌­ای یافته است.

می رفتم،می رفتی، می رفت،می رفتیم،می رفتید،می رفتند

بن فعل به دو دسته تقسیم می‌­شود. یکی بن ماضی که در ساخت همه صیغه‌هایی که بر زمان گذشته دلالت می­‌کند، به کار می‌­رود و دیگری بن مضارع که صیغه‌­های با معنی زمان حال و آینده، مانند مضارع ساده، مضارع اخباری، مضارع التزامی و … از آن مشتق می‌­شوند.مضارع در لغت به معنای “مانند شونده” و صیغه‌ای از فعل که معمولاً به زمان حال یا آینده دلالت کند و فعل مضارع فعلی است که انجام گرفتن کار یا رخ دادن حالتی را در زمان حال بیان میکند. در واقع بن مضارع یکی از دو گونه بن در دستور زبان فارسی است که برای ساختن فعل زمان حال و گونه‌ هایی از اسم و صفت (کلمات خویشاوندِ فعل) به‌ کار می‌رود.

  • فعل مضارع در زبان فارسی به صورت زیر ساخته می‌شود:

  • برای تشخیص بن فعل مضارع در فعل­‌های صرف شده، می‌­توان:

    1-بن مضارع را می توان فعل امر بدون ب دانست. ساده‌ترین روش ساخت بن مضارع، ساختن فعل امر و حذف ب از آن است. از مصدر فعل رفتن فعل امر برو ساخته می­‌شود، ب از ابتدای آن برداشته می‌شود و کلمه باقیمانده رو است.

    مصدر فعل ← فعل امر ← حذف ب از سر فعل امر ← بن مضارع

    رفتن← برو ←رو


فعل مضارع مستمر

فعل مضارع مستمر فعلی ست که در بیشتر کاربردهایش از وقوع فعل در  لحظه و حالی که در حال گذشتن است، خبر می دهد و با فعل کمکی ساخته می‌شود.

ساخت فعل مضارع مستمر

مضارع ساده فعل کمکی داشتن با قرار گرفتن در کنار فعل مضارع اخباری، فعل مضارع مستمر را می‌سازد:

مضارع ساده فعل کمکی داشتن + فعل مضارع اخباری

دارم می روم، داری می روی، دارد می رود….من دارم می روم.

فعل کمکی همچون فعل اصلی صرف می‌شود، این حالت را در فعل ماضی مستمر هم وجود دارد. در مضارع مستمر، فعل کمکی می تواند از فعل اصلی جدا ‌شود

من دارم زبان انگلیسی را با کمک مریم یاد می گیرم.

فعل مضارع مستمر منفی

منفی کردن فعل مضارع مستمر یکی از دشواری های این فعل است؛ آوردن نون نفی بر سر فعل کمکی در نوشتار زبان فارسی دیده نمی شود منفی کردن فعل مضارع مستمر، کاربردی در زبان ندارد.

ندارم می روم یا  دارم نمی روم

این دو ساختار حتی در زبان محاوره کاربردی ندارد.

مضارع مستمر

https://typeo.top/blog/%d9%85%d8%b6%d8%a7%d8%b1%d8%b9-%d9%85%d8%b3%d8%aa%d9%85%d8%b1/


فعل مضارع اخباری چیست؟

فعل مضارع اخباری به فعلی گفته میشود که از انجام کاری در حال یا آینده‌­ی نزدیک خبر می­‌دهد. «می» استمراری با قرار گرفتن بر سر بن مضارع، دوره­‌ای از زمان را که از حال شروع می‌شود، به آینده می‌رساند.

 

  • روش ساخت فعل مضارع اخباری

می + بن مضارع + شناسه­‌های فعل َم، ی، َد، یَم، ید، َند

می + رو + م: می‌­روم، می‌‌­روی، می­‌رود و … من به همراه مریم به بازار می روم.

 فعل مضارع اخباری منفی

برای منفی کردن «ن» را بر سر می فعل مضارع اخباری، قرار می دهیم،

ن + می+ بن مضارع + شناسه­‌ها

نمی‌­روم، نمی‌­روی، نمی‌رود و … من به بازار نمی روم.

  • روش مجهول کردن فعل مضارع اخباری

برای ساختن مجهول مضارع اخباری، می را از سر فعل اصلی بر می داریم و به مضارع ساده فعل «شدن» اضافه می‌کنیم.

صفت مفعولی + می + بن مضارع شدن + شناسه‌ها

دیده + می + شو + ی: دیده می‌­شوم، دیده می‌­شوی، دیده می‌­شود و … او همیشه در این مکان دیده میشود.

  • کاربردهای فعل مضارع اخباری

بیان فعل در زمان آینده<\/h6>

فردا به خانه مریم می‌­روم و وسایل شما را می رسانم.

مضارع اخباری

https://typeo.top/blog/%d9%81%d8%b9%d9%84-%d9%85%d8%b6%d8%a7%d8%b1%d8%b9-%d8%a7%d8%ae%d8%a8%d8%a7%d8%b1%db%8c-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa-%d9%85%d8%ab%d8%a7%d9%84-%d9%88-%d9%81%db%8c%d9%84%d9%85/